در زمان آلودگی هوا چی بخوریم؟
«ریچارد پسواتر» (Richard Passwater) یک متخصص در زمینهی علوم بیوشیمی است که مطالعات وی حاکی از آن است که غذایی که در زمان آلودگی هوا خورده میشود، بر توانایی ششها در برابر دود و سایر مواد آلاینده تاثیر میگذارد. وی میگوید که اصلاح رژیم غذایی میتواند تاثیر بسزایی در کاهش خطر ابتلا به سرطان در زمان آلودگی هوا داشته باشد .
بر اساس تحقیقات انجام شده، گروهی از مواد غذایی حاوی آنتیاکسیدان اعم از ویتامین C، ویتامین A و بالاخص بتاکاروتنها، ویتامین E و سلنیوم میتوانند بدن را در برابر دود و تاثیرات مخرب حاصل از آلایندههای سمی محافظت کنند. مکانیسم حفاظتی این مواد بسیار تاثیرگذار است.
مواد غذایی حاوی آنتیاکسیدان خود را قربانی حفاظت از سلولهای بدن میکنند. زمانی که آلایندهها وارد بدن میشوند، سلولهای مختلف بدن را به عنوان هدف انتخاب میکنند. در طی فرآیند خاصی که پراکسید شدن چربی نام دارد، رادیکالهای اسید چرب تولید میشوند. این رادیکالها بیثبات هستند و به سرعت با مولکولهای اکسیژن ترکیب میشوند. حاصل این ترکیب رادیکالهایی ناپایدار است.
دکتر «لنست شکل» (Lancet Shekkel) در سال ۱۹۸۱ تحقیقات جالبی انجام داد که نشان داد ویتامینهای A و بتاکاروتنها (رنگدانههای نارنجی که در خوراکیهایی مثل هویج وجود دارند) میتوانند به خوبی از ششها در برابر دود سیگار محافظت کنند. تحقیقات در این زمینه در سالهای اخیر هم ادامه داشته است. به عنوان مثال دانشمندی از دانشگاه کیف ثابت کرده که ویتامینهای گروه E میتوانند سطح ششها را عایقبندی کنند.
غذاهایی مثل جگر، هویج، سیبزمینی شیرین، کره و مارگارین منبع غنی ویتامین A هستند. کدو تنبل، انبه، طالبی، هویج و زرد آلو نیز حاوی بتاکاروتن هستند. بروکلی، پیاز، پرتقال، گریپفروت، انبه و توتفرنگی حاوی ویتامین C هستند. غلات، سبزیجات برگپهن، گندم، زرده تخممرغ و کره نیز مقادیر قابل توجهی ویتامین E دارند. سلنیوم ترکیبی است که به تازگی تحقیقات گستردهای دربارهی آن انجام شده و میتوان آن را در غذاهای دریایی، نان و سایر غلات سبوسدار پیدا کرد.
مواد غذایی نظیر گشنیز، سیب سبز، چغندر، موز، کلم، انگور، بروکلی، هویج و مرکبات، حاوی پکتین یا ژلاتین گیاهی هستند. میزان حداکثر این ترکیب شیمیایی منحصربه فرد را میتوان در میوههای سبز و کمی نارس پیدا کرد. پکتین از بدن سمزدایی میکند و مصرف مواد غذایی حاوی پکتین به شدت در زمان اوج آلودگی هوا موثر است.
بیشتر بخوانید : پاکسازی ریه ها با این غذاهای خوشمزه
نقش آنتیاکسیدانها و ویتامین C
بر اساس مطالعات انجامشده کسانی که در معرض هوای آلوده هستند، به مقادیر بیشتری آنتیاکسیدان نیاز دارند. دانشمندان امپریال کالج لندن روی ۲۰۰ بیماری که از بیماریهای حاد و مزمن ریه نظیر آسم و انسداد ریه رنج میبردند، تحقیقی انجام دادهاند.
این تحقیق نشان میدهد در روزهایی که میزان آلودگی هوا در لندن بالاتر از حد نرمال است، کسانی اغلب در بیمارستان بستری میشوند که میزان ویتامین C کمتری داشتهاند. جالب است که حتی اگر افراد سیگاری و مسن را نیز از لیست افراد بستری شده خارج کنند، باز هم شرایط فوق فرقی نمیکند.
- کلسیم
کلسیم و سرب
سرب در آب، غذا و هوا یافت میشود. سرب موجود در هوا اغلب حاصل ترکیباتی است که به بنزین اضافه میشوند. بنزین در موتورهای درونسوز به سرعت محترق میشود و به همین دلیل به موتور ضربه میزند. سرب سرعت احتراق بنزین را کم میکند و مانع از ضربه زدن آن به موتور میشود.
سرب یا از طریق ششها یا از طریق بلع و به مقدار کمی هم از طریق پوست جذب بدن میشود. مقصد نهایی سرب در بدن استخوانهاست. سرب بر گلبولهای قرمز و میزان جذب کلسیم توسط آنها نیز تاثیر مخربی دارد.
کلسیم، آهن و ویتامین C جزو بهترین مواد غذایی هستند که میتوانند میزان جذب سرب را در بدن کاهش دهند. مصرف زیاد لبنیات و پیاز هم میتواند تاثیر زیادی در کاهش جذب سرب داشته باشد.