رژیم غذایی مشهور در دنیا ، تحلیل علمی و تاثیرات
دانشمندان به معقول‌ترین و مناسب‌ترین رژیم غذایی مشهور دست یافته‌اند که می‌توانند به شما در کاهش وزن کمک کنند ؛ از این رو، بهتر است همیشه از یک رژیم غذایی ثابت پیروی نکنید. در مجموع، مطالعات علمی نشان داده‌اند رژیم‌های غذایی سرشار از غذاهای گیاهی و تقریبا عاری از خوراکی‌های فراوری‌شده مناسب‌ترین نوع رژیم غذایی برای کاهش وزن هستند.
۱ – رژیم غذایی سواحل جنوبی
رژیم غذایی سواحل جنوبی برنامه‌ی غذایی سه مرحله‌ای است که در ۲۰۰۳ توسط متخصص قلبی به نام آرتور آگاتستون طراحی شده است . در مرحله‌ی اول ، مصرف همه‌ی انواع کربوهیدرات‌ها، میوه‌ها، و الکل را متوقف می‌کنید. در مراحل دو و سه، برخی از خوراکی‌هایی را که در مرحله‌ی قبل از رژیم غذایی‌تان حذف کرده بودید، به غذاهای مصرفی‌تان بر می‌گردانید (در مورد کربوهیدرات‌ها، تنها مجاز به مصرف غلات کامل و محصولات مرتبط به آن هستید). توجه به این نکته حائز اهمیت است که رژیم غذایی سواحل جنوبی جزء رژیم‌های تجاری محسوب می‌شوند، به این معنی که فقط باید از برنامه‌ها و مواد متعلق به برندهایی استفاده کنید که در این رژیم از آن‌ها نام برده شده است.
بررسی علمی: تمرکز این رژیم غذایی بر غذاهایی کامل معطوف شده که از نظر علمی به عنوان بهترین روش برای کاهش وزن به آن‌ها اشاره شده است. حذف هر یک از این گروه‌های غذایی ممکن است باعث کمبود مواد مغذی در بدن‌تان شود. برخی آدم‌هایی که از این رژیم غذایی پیروی کرده‌اند نشانه‌هایی از بیماری کتواسیدوز را در خود مشاهده نمودند؛ کتواسیدوز حالتی است که با علائمی از قبیل بوی بد دهان، خشکی دهان، خستگی، سرگیجه، بی‌خوابی، تهوع، و یبوست همراه است.
مطالعات نشان داده‌اند رژیم غذایی سواحل جنوبی (یا همه‌ی رژیم‌های غذایی با نام‌های مشابه) می‌توانند به آدم‌ها کمک کنند تا در کوتاه‌مدت اضافه‌وزن‌شان را کاهش دهند، ولی پژوهشگران شرایط این آدم‌ها را از نظر تاثیر این رژیم غذایی در حفظ تناسب اندام در بلندمدت مورد بررسی قرار ندادند. مشکل این رژیم غذایی در این است که علی‌رغم معقول بودن مراحل دوم و سوم این برنامه، مرحله‌ی اول آن بسیار سخت و محدودکننده است و ممکن است برخی آدم‌ها نتوانند از پسِ آن بر بیایند.
۲ – رژیم غذایی ویت واچرز
در رژیم غذایی جدید ویت واچرز ، برنامه‌ای وجود دارد به نام وعده‌های هوشمندانه (اسمارت پوینتز) که وعده‌های غذایی را بر اساس ارزش‌های غذایی‌شان برای شما مقرر می‌کند . به این‌گونه که بر اساس قد، وزن، جنسیت، سن، میزان فعالیت‌های بدنی، و میزان وزنی که می‌خواهید کاهش دهید تعدادی معین از وعده‌های غذایی را در طول روز برای‌تان در نظر می‌گیرد . این برنامه بسته به گزینه‌های انتخابی‌تان نظیر استفاده از مربی یا شرکت در جلسات، ماهیانه حدود ۲۰ تا ۷۰ دلار برای‌تان هزینه خواهد داشت.
بررسی علمی: پژوهش‌ها در مورد قواعد موجود در ویت واچرز به نتایجی بسیار مثبت دست یافتند و آن‌ها را معقول و مناسب می‌دانند؛ و معتقدند این برنامه‌ی جدید بیش از گذشته در راستای توصیه‌های متخصصان تغذیه قرار دارد . شرکت‌کنندگانی که درکارآزمایی بالینی جهت آزمودن این برنامه‌ی غذایی حضور یافتند، در یک سال حدود بیش از ۳ کیلوگرم از وزن‌شان را کاهش دادند .
مطالعاتی دیگر نیز در این زمینه دریافتند ، خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و فشار خون در اعضای ویت واچرز کاهش یافته است. طبق نتیجه‌ای جالب توجه در مورد بررسی این برنامه‌ی غذایی، با این‌که شرکت‌کنندگان برنامه‌ی ویت واچرز در یک سال در ازای هر ۵۰۰ گرم کاهش وزن حدود ۷۰ دلار پرداخته‌اند، ولی معادل ۵۴،۱۳۰ دلار کیفیت زندگی‌شان را بهبود داده‌اند .
۳ – رژیم غذایی گیاهخواری
انواعی مختلف از گیاهخواری وجود دارد، ولی به طور کلی، در رژیم‌های غذایی گیاهخواری نباید گوشت یا ماهی مصرف کنید.
بررسی علمی: در مشاهدات علمی، گیاه‌خواران کم‌تر از رقبای گوشت‌خوارشان در کاهش وزن موفق هستند. پژوهشگران دریافتند، حذف گوشت از رژیم غذایی می‌تواند اثرات زیست‌محیطی‌مان را کاهش دهد . با این حال، باید از تامین مواد مغذی و مورد نیاز بدن‌تان از سایر منابع نظیر آجیل، غلات، و لبنیات اطمینان کامل حاصل کنید . ولی گیاهخواری برای بدن‌مان دارای فوایدی قابل توجه است : مطالعات دریافته‌اند، گیاهخواری می‌تواند باعث کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و سرطان، و افزایش طول عمرشود .
۴ – وگانیسم
وگانیسم تقریبا همان گیاهخواری است؛ با این تفاوت که گوشت، ماهی، یا فراورده‌های لبنی – و اساسا هر چیز با ریشه‌ی حیوانی در آن مصرف نمی‌شود.
بررسی علمی: مطالعات دریافته‌اند، وگانیسم تقریبا همه‌ی فواید گیاهخواری را در بر دارد، و خطر بیماریهای قلبی و سرطان را کاهش می‌دهد. هم‌چنین پیروان وگانیسم معمولا چاق نیستند، و به فشار خون بالا یا دیابت نوع ۲ مبتلا نمی‌شوند . از آن‌جا که در این رژیم غذایی مجبور هستید بسیاری از غذاها را از سفره‌تان حذف کنید، باید در مورد مواد مغذی و مورد نیاز بدن‌تان توجه و هوشیاری بیش‌تر به خرج دهید .
۵ – رژیم غذایی مدیترانه‌ای
در رژیم غذایی مدیترانه‌ای باید بر مصرف غذاهای گیاهی و سرشار از فیبر، به ویژه غلات کامل، آجیل و ماهی تمرکز کنید. باید مصرف گوشت قرمز، شکر، تخم‌مرغ یا کره را محدود یا به طور کلی حذف کنید. باید روغن زیتون را به عنوان منبع اصلی چربی مورد نیازتان برگزینید.
بررسی علمی: پژوهشگران نخستین بار در دهه‌ی ۱۹۵۰ متوجه‌ی این مسئله شدند که مردان ایتالیایی کم‌تر از دیگران به بیماریهای قلبی مبتلا می‌شوند؛ و بعد از آن، به این نتیجه رسیدند که دلیل اصلی این مسئله، رژیم غذایی مدیترانه‌ای است. از آن پس، بیش‌ترین مطالعات در مورد این رژیم غذایی به عمل آمد که متعاقبا دانشمندان به این نتیجه رسیدند که پیروی از رژیم غذایی مدیترانه‌ای می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی، سکته‌ی مغزی، فشار خون بالا، و دیابت نوع ۲ کمک کند. هم‌چنین این رژیم غذایی می‌تواند به کاهش وزن نیز کمک کند؛ با این حال، پژوهشگران خاطرنشان می‌کنند – مانند همه‌ی انواع رژیم‌های غذایی – باید رژیم غذایی مدیترانه‌ای به طور صحیح و کامل به بخشی از سبک زندگی‌تان تبدیل کنید تا بتوانید در بلندمدت از فواید آن بهره‌مند شوید .
۶ – رژیم غذایی خام‌خواری
در رژیم غذایی خام‌خواری تنها مجاز به مصرف غذاهایی هستید که کم‌تر از ۴۶ درجه‌ی سانتی‌گراد حرارت دیده باشند. به این ترتیب، نمی‌توانید پاستا، گوشت، فراورده‌های لبنی پاستوریزه، یا غذاهای فراوری‌شده نوش جان کنید. این رژیم غذایی را به نوعی می‌توان “وگانیسم سرد” نامید.
بررسی علمی: خام‌خواران به مقدار بسیار زیاد میوه و سبزی مصرف می‌کنند؛ طبق یافته‌های مکرر پژوهشگران، مصرف میوه و سبزی برای بدن فواید فراوان دارد. ولی رژیم غذایی خام‌خواری بسیاری از گروه‌های غذایی را حذف می‌کند؛ به این معنی که اگر نتوانید به صورت فعال مواد مغذی و مورد نیاز بدن‌تان را از خوراکی‌های موجود تامین کنید، به شدت دچار کمبود می‌شوید. هم‌چنین آماده‌سازی و تبدیل مواد غذایی خام به غذایی خوشمزه و قابل خوردن به تلاش زیاد نیاز دارد. مطالعات دریافته‌اند وزن آدم‌های خام‌خوار قطعا کاهش می‌یابد – زیرا اساسا آن‌ها کم‌تر غذا می‌خورند – ولی آن‌ها در معرض کمبود مواد مغذی کلیدی نظیر ویتامین A قرار می‌گیرند.
۷ – رژیم غذایی کم کربوهیدرات: اتکینز، زون، و کتوژنیک
انواعی مختلف از رژیم‌های غذایی کم کربوهیدرات وجود دارد، ولی همه‌ی آن‌ها صرفا مصرف کم‌تر کربوهیدرات‌ها را به شما تجویز می‌کنند. معمولا باید کربوهیدرات‌های فراوری‌شده و قندی را با میوه‌ها، سبزیجات، و گوشت جایگزین کنید. این‌گونه رژیم‌های غذایی غالبا دارای مراحلی هستند که در آغاز با شدت و جدیت آغاز می‌شوند و به تدریج و با مرور زمان از شدت آن‌ها کاسته می‌شود، بنابراین به ادعای طرفداران این رژیم غذایی، بدن به تدریج میل و هوس مصرف کربوهیدرات را از دست می‌دهد.
بررسی علمی: پژوهش‌ها در مورد رژیم‌های غذایی کم کربوهیدرات در طول چندین سال اخیر به نتایجی مطلوب و مثبت دست یافته‌اند. رژیم غذایی کتوژنیک نخستین بار به منظور درمان صرع در کودکان به وجود آمد، ولی در ادامه به یکی از گزینه‌های محبوب بزرگسالان تبدیل شد. ایده‌ی اولیه‌ی این رژیم غذایی بر این اساس شکل گرفت که کاهش مصرف کربوهیدرات بدن را مجبور می‌کند چربی‌های ذخیره‌شده‌اش را بسوزاند، و به سرعت وزن خود را کاهش دهد. با این حال، عوارض جانبی رژیم غذایی کم کربوهیدرات عبارت هستند از تهوع، سردرد، بوی بد دهان، یبوست، و خستگی. مطالعات دریافته‌اند آدم‌هایی که از رژیم غذایی کم کربوهیدرات پیروی می‌کنند قطعا در کاهش وزن موفق هستند، و هم‌چنین طبق گزارش‌ها کم‌تر دچار گرسنگی می‌شوند.
خانم مریم سبکتکین
کارشناس ارشد تغذیه و رژیم درمانی
ادرس ۱: زرین شهر روبروی درب جدید بیمارستان جنب داروخانه دکتر پورمشهدی
شماره تماس زرین شهر ۰۹۱۳۶۴۳۸۷۱۷ – ۵۲۲۷۴۸۱۸ – ۵۲۲۳۰۱۷۳
روزهای کاری زرین شهر شنبه تا چهارشنبه ۵ تا ۸
ادرس ۲ : اصفهان خیابان شیخ مفید کلینیک باران
شماره تماس کلینیک باران ۰۳۱۳۶۶۳۷۴۶۶
روزهای کاری اصفهان پنجشنبه ها ۳ تا ۵
ادرس ۳: باغبهادران کلینیک نوید مهر
روزهای کاری باغبهادران با هماهنگی قبلی
