عوارض کاهش وزن سریع در مدت زمان کوتاه که شاید ندانیم!

در زیر به بعضی از عوارض کاهش وزن سریع و غیراصولی اشاره می ‏شود.

۱- عوارض پوستی

پوست گسترده‏ ترین اندام بدن است و کل سطح بدن رو پوشانده است و به تدریج با رشد بدن، این اندام هم بزرگ می‏ شود. اضافه وزن باعث می‏ شود که پوست بدن کشیده شود تا بتواند سطح بزرگتری را برای ذخیره سلول‏های چربی فراهم کند. در اثر کاهش وزن، بدن به پوست اضافی نیازی ندارد و به تدریج شروع به حذف سلول‏های اضافی پوست می ‏کند اما هنگامی که کاهش وزن بسیار سریع اتفاق بیافتد بدن قادر به حذف پوست اضافه نیست و این پوست‏های اضافه حالت آویزان وشل پیدا می ‏کنند.

۲- ریزش و نازک شدن مو

رژیم‏های غذایی سخت و غیراصولی، انرژی کمی برای بدن فرد تامین می‏ کنند. به طور معمول مصرف کمتر از ۱۸۰۰ کیلوکالری در روز برای مردان و کمتر از ۱۲۰۰ کالری برای زنان، فرد را در خطر کمبود موادغذایی مختلفی از جمله ویتامین‏ها و مواد معدنی قرار می‏ دهد. رژیم‏هایی که کمتر از ۷۵۰ کیلوکالری انرژی در روز برای فرد تامین می‏ کنند احتمال سوء تغذیه را به میزان بالایی افزایش می‏ دهند. کمبود مواد مغذی علاوه بر اختلال در متابولیسم بدن، باعث مشکلات دیگری مثل ریزش و از دست دادن مو می‏ شود. مواد معدنی مانند آهن، روی و منیزیم و انواع ویتامین های گروه B و ویتامین C برای رویش مو و حفظ ساختار مو ضروری هستند. رژیم‏های کاهش وزن سریع با کالری پایین یا حذف بعضی از گروه های غذایی، اغلب منجر به کمبود این ریزمغذی‏ها شده و در نهایت منجر به ریزش مو شدید و گاهی غیرقابل جبران می شوند.

۳- اختلالات هورمونی

بافت چربی یکی از بافت‏های بدن است که وظیفه‏ ی تولید بعضی از هورمون‏ها را در بدن برعهده دارد. اگر کاهش شدید در بافت چربی در مدت زمان کوتاهی ایجاد شود، بدن قادر به هماهنگ کردن تغییرات هورمونی نخواهد بود و این موضوع منجر به اختلال در فعالیت‏های هورمونی می‏ شود. این تغییرات بسیار گسترده هستند و آسیب‏های جدی به بدن وارد می ‏کنند. علاوه بر این موارد کاهش شدید انرژی باعث اختلال در سایر غدد ترشح کننده هورمون مثل هیپوفیز، تیروئید و غدد جنسی می ‏شود. رژیم‏هایی که با کاهش شدید انرژی طراحی می‏ شوند ممکن است منجر به قطع قاعدگی در خانم‏ها و اختلال در سیکل ماهیانه بشوند که همه این موارد از عوارض کاهش وزن سریع و غیراصولی به علت تغییر در فعالیت هورمونی در بدن است.

۴- از دست دادن توده‏ ی عضلانی

بدن در اثر کاهش وزن هم بافت چربی و هم بافت عضلانی از دست می‏ دهد که در رژیم‏های معمولی، کاهش توده عضلانی زیاد نیست و بدن بیشتر بافت چربی از دست می‏ دهد، اما در اثر کاهش وزن سریع و غیر اصولی، بدن ممکن است توده‏ ی عضلانی زیادی از دست بدهد و این موضوع در بعضی موارد می‏ تواند عامل اصلی کاهش وزن باشد چرا که وزن توده عضلانی از وزن بافت چربی بیشتر است.

۵- اختلالات گوارشی

اختلالات مختلف ایجاد شده در دستگاه گوارش می‏ توانند از شدیدترین عوارض کاهش وزن غیراصولی باشند و آسیب‏های جدی به دستگاه گوارش وارد کنند. دستگاه گوارش هم مانند سایر دستگاه‏های بدن برای فعالیت نیاز به انرژی دارد و بیشتر سلول‏های دستگاه گوارش، برخلاف سایر سلول‏های بدن انرژی را به طور مستقیم از موادغذایی که وارد آن‏ها می‏ شوند جذب می‏ کنند. کاهش ناگهانی انرژی دریافتی بدن منجر به تغییر روند فعالیت‏های معمولی دستگاه گوارش می‏شود که نتایج زیانباری دارد. یبوست یکی از عوارضی است که در دستگاه گوارش به علت کاهش شدید انرژی دریافتی و کاهش مصرف فیبرهای غذایی ایجاد می‏ شود. دستگاه گوارش وظیفه ترشح هورمون‏های مختلفی را بر عهده دارد و اختلال در فعالیت‏های دستگاه گوارش باعث اختلالات سیستم های مختلفی می‏ شود.

 ۶- ایجاد سنگ کیسه صفرا

کاهش ناگهانی انرژی دریافتی باعث می ‏شود که کیسه صفرا نتواند به صورت منظم صفرا را به درون روده تخلیه کند و این باعث تجمع مقادیر بیش از حد صفرا در داخل کیسه صفرا شده و در نهایت تجمع صفرا منجر به رسوب آن و ایجاد سنگ‏های صفراوی می‏شود. این سنگ‏ها شاید پس از یک رژیم ‏غذایی شدید تشخیص داده نشوند اما معمولا در اثر سایر بیماری‏ها خود را آشکار می‏ کنند.

۷- اختلال در سیستم ایمنی بدن

کمبود انرژی و قند در بدن که از عوارض کاهش شدید انرژی دریافتی است، باعث ترشح‏ هورمون‏های استرس می‏ شوند و این موضوع باعث تضعیف سیستم ایمنی می‏ شود. علاوه بر این، رژیم‏های کاهش وزن غیر اصولی معمولا منجر به کمبود ریز مغذی‏ها شده که این مسئله هم باعث تضعیف سیستم ایمنی می‏شود.

۸-عوارض دیگر

پیروی از رژیم‏های کاهش وزن غیر اصولی، باعث اختلال در فعالیت‏های مختلفی در بدن می‏شود که مانند یک زنجیره عمل می‏ کنند و یکدیگر را تحت تاثیر قرار می ‏دهند. علاوه بر موارد گفته شده، مشکلات روانی ناشی از کمبود مواد غذایی مانند پرخاشگری و عوارض فیزیکی مختلفی مثل خستگی مزمن و گیجی از عوارض کاهش وزن سریع و غیراصولی هستند.
در نتیجه برای اینکه دچار این مشکلات نشوید بهتر است زیر نظر یک کارشناس تغذیه خوب وزن کم کنید تا به عوارض ذکر شده دچار نشوید.

نظرات و پیشنهادات و سوالات خود را در بخش دیدگاه ها و نظرات برای ما ارسال نمایید.

خانم مریم سبکتکین