راه های کم کردن بی اشتهایی در بیماران سرطانی
بی اشتهایی در بیماران مبتلا به سرطان | بیماران مبتلا به سرطان معمولا پس از شیمی درمانی احساس می کنند گرسنه نیستند و تمایلی به خوردن غذا ندارند و یا غذا برایشان طعم و مزه ای ندارد. همه این موارد میتواند موجب بی اشتهایی در بیمار شود. در مواردی نیز با خوردن اندکی غذا احساس سیری به آنها دست میدهد. در صورتی که بیمار سرطانی مدت زمان طولانی ای در این شرایط باشد حتما باید با متخصص تغذیه و پزشک معالج خود مشورت نماید.
بیاشتهایی یا کماشتهایی یکی از رایجترین عوارض سرطان و درمان سرطان به شمار میآید. کسی نمیداند دلیل بیاشتهایی دقیقاً چیست. ممکن است ناشی از درمان یا خود سرطان باشد. احساساتی چون ترس یا افسردگی نیز احتمال دارد جلوی اشتها را بگیرند. از پرستار یا مددکار اجتماعی راه چارهای برای کاستن از این احساسات بخواهید. گاهی از عوارض جانبی درمان مانند تهوع، استفراغ یا تغییر در مزه یا بوی غذاها ناشی میشود و فرد نمیخواهد چیزی بخورد. دراین صورت، با پزشک یا پرستار خود صحبت کنید تا بتوانید عوارض جانبی را بهتر مهار کنید.
توصیه های زیر برای رفع بی اشتهایی و کم اشتهایی توصیه می شود، در زمانی که بیمار در شرایط مناسبی قرار دارد غذای بیشتری برای بیمار طبخ شود و وعده های غذایی در محیطی آرام و دوستانه مصرف شود.
نکات مهم برای رفع بی اشتهایی در بیماران سرطانی
- وعده های غذایی به جای ۳ وعده اصلی به چندین وعده به فاصله ۲ تا ۳ ساعت افزایش یابد و حجم غذا را کاهش دهید.
- از مواد غذایی پر کالری و پر پروتئین نظیر شیر، پنیر، میوه های خشک شده، آجیل ها، آبمیوه و … در رژیم غذایی بیماران سرطانی استفاده نمایید.
- غذاهای من حجم و پرکالری را جایگزین غذاهای کم انرژی کنید، سبزیجات، کاهو و غذا های رژیمی غذاهایی هستند که احساس سیری بیشتری ایجاد می کنند و در عین حال انرژی کمتری دارند.
- مصرف غذاهای پرچرب، سرخ کردنی و نفاخ میتوانند احساس سیری کاذب ایجاد کنند، از مصرف این مواد در تغذیه بیماران سرطانی بپرهیزید.
- ظاهر غذا، تمیزی، رنگارنگ بودن و چیدمان خوب و دلپذیر آن در افزایش اشتها نقش موثری دارد. در تزیین سفره غذا تلاش کنید.
- غذای بیماران سرطانی همراه با سایرین و در کنار اعضای خانواده مصرف شود، تغذیه بیمار سرطانی مقداری خنک باشد و بوی زننده نداشته باشد.
متخصص تغذیه تهران دکتر مریم سبکتکین
برنامه غذایی شما بخش مهمیاز درمان شماست .
برنامه غذایی شما بخش مهمی از درمان سرطان شماست. خوردن غذاهای مناسب، قبل، در طول و بعد از درمان موجب میشود بهبود یابید و قوی بمانید.
پایگاه علمی، پزشکی و آموزشی مؤسسه تحقیقات، آموزش و پیشگیری سرطان این اطلاعات را برای شما فراهم آورده است تا در دانستن رژیم مناسب در طول درمان به شما کمک کند و شما را در رویارویی با عوارض جانبی که برخورد و خوراک تأثیر میگذارند یاری کند. این اطلاعات ویژه بیماران سرطان، خانوادههایشان و دیگر علاقهمندان است. این اطلاعات از منابع زیادی گردآوری شدهاند و تجربههای آزموده و درست را از بیماران سرطان و پزشکان، پرستاران و کارشناسان امور تغذیهای که با آنها کار کردهاند منعکس میکند.
کارشناس تغذیه رسمی بهترین منبع برای اطلاعات برنامه غذایی شماست. اطلاعات موجود در این بخش علاوه بر اطلاعاتی است که کارشناس به شما میگوید. وقتی به کمک یا راهنمایی نیاز دارید خویشتنداری نکنید. یادداشت پرسشها به شما اطمینان میدهد که اطلاعات مورد نیاز را گردآوری کردهاید. اگر چیزی برایتان روشن نیست از کارشناس تغذیه بخواهید تکرار کند یا توضیح دهد. اگر در مورد مطالب این مقاله ابهامهایی دارید میتواند توضیح دهد و اطلاعات را با جزئیات بیشتری در اختیار شما قرار دهد. پزشک یا پرستار شما نیز راهنماییهای مفیدی در اختیار شما میگذارند یا حتی شما را به کارشناس مجاز تغذیه ارجاع میدهند.
پیشنهادهای تغذیه ای
برخی افراد، در هر صورت فقط یکی دو روز بیاشتها میشوند ؛ دیگران ناچارند طولانیمدت با آن دست و پنجه نرم کنند. در هر صورت، این پیشنهادها میتواند کمک کند:
- هنگامیکه غذا خوردن برایتان مشکل است، جایگزینهای مایع و پودری مانند «صبحانههای آماده» بخورید.
- بهجای وعدههای سنگین، وعدههای سبک و پی در پی بخورید. در این صورت، بدون اینکه سیر شده باشید، بهآسانی بیشتر میخورید.
- نیمچاشتها را در دسترس بگذارید که هر وقت میل پیدا کردید بخورید، از جمله پنیر و بیسکویت، کلوچه، بستنی، کره بادامزمینی، میوه و پودینگ. وقتی بیرون میروید،
- نیمچاشتهای قابل حمل از قبیل بیسکویتهای کره بادام¬زمینی یا کمی کشمش همراه داشته باشید. در جدول ۴ راهنماییهای بیشتری مییابید.
- حتی اگر احساس میکنید میلی به خوراکیهای جامد ندارید، در طول روز انواع نوشیدنی بنوشید. آبمیوه، سوپ و مایعاتی از این قبیل به بدن شما مواد غذایی مهم و کالری میرسانند. نوشیدنیهای حاوی شیر نیز پروتئین را تأمین میکنند. جدولهای ۲ و ۳ نمونههای زیادی از مایعات دارند.
- حتیالامکان پیش از خواب چیزی بخورید. این کار اشتهای شما را برای وعده بعدی کم نمیکند.
- گاهی عوض کردن شکل، غذا را بیشتر اشتها برانگیز میکند و به خورد و خوراک شما کمک میکند. مثلاً اگر خوردن میوه درسته و تازه مشکل است، میوه را در شیر و بستنی مخلوط کنید.
- خوراکیهای نرم، خنک یا یخزده مانند ماست، مخلوط شیر و بستنی و بستنی یخی بخورید.
- وقتی حالتان خوب است فرصت را غنیمت بدانید و بیشتر بخورید. بیشتر افراد صبحها که خوب استراحت کردهاند اشتهای بهتری دارند.
- هنگام غذا خوردن کمتر مایعات بخورید زیرا نوشیدن باعث احساس سیری میشود. اگر دلتان مایعات بیشتری میخواهد، ۳۰ تا ۶۰ دقیقه قبل یا بعد از غذا بنوشید.
- زمانهای غذا خوردن را تا میتوانید آرام و دلنشین کنید. نحوه کشیدن غذا و جذاب کردن آن نیز مؤثر است.
- نرمش منظم به اشتهای شما کمک میکند. با پزشک خود هماهنگ کنید تا ببینید چه نرمشهایی مجازید که انجام دهید.