اهمیت تغذیه در بهبود وضعیت بیماران مبتلا به سرطان
تغذیه بیماران سرطانی | در زمانی که سلامت هستید تغذیه مقدار غذا و کالری کافی که نیاز دارید معمولا موضوع بسیار مهمی نیست. بیشتر متخصصان تغذیه پیشنهاد میکنند که در طول روز مقدار زیادی سبزیجات ، میوه و غلات کامل میل کنید و مصرف گوشت قرمز خود را به حداقل برسانید مخصوصا گوشت های منجمد و پرچرب. مصرف شکر، چربی، نمک و الکل را بسیار محدود نمایید و وزن طبیعی و متناسب خود را حفظ نمایید. اما زمانی که فردی مبتلا به سرطان میشود رعایت این موارد برای او بسیار سخت تر میشود. بههمین علت تغذیه در دوران سرطان برای او بسیار اهمیت دارد.
تغذیه مناسب مخصوصا در زمان ابتلا به سرطان بسیار مهم است زیرا هم بیماری و هم مراحل درمان می توانند اشتهای شما را نسبت به قبل تحت تاثیر قرار دهند و همچنین شرایط بدن شما را در برابر جذب ویتامین و مواد معدنی دستخوش تغییرات می شود. درطول درمان سرطان، لازم است رژیم غذایی خود را تقویت کنید تا درمانتان بدرستی و کامل انجام شود و عوارض جانبی تا حد زیادی کاهش یابد. بدین معنی که ممکن است درمان نیاز بهمقدار زیادتری چربی و کالری بالایی در غذاهایتان نیاز داشته باشید تا بتوانید وزنتان را متعادل نگه دارید. نوع سرطان و روش درمانتان و عوارض جانبی احتمالی نقش مهمی را در تغذیه سرطان شما ایفا می کنند.
متخصص تغذیه تهران دکتر مریم سبکتکین
انتخاب تغذیه درست در مبتلایان سرطان
انتخاب شیوه درست در تغذیه سرطان با کمک تیم پزشکیتان میتواند شما را درموارد زیر کمک کند :
- داشتن حال خوب
- بالا بودن انرژی و قدرت بدنی
- تثبیت وزن با دریافت مواد مغذی کافی
- کنترل بهتر عوارض جانبی احتمالی حاصلاز درمان
- کاهش خطر ابتلا به عفونت
- بهبودی سریعتر
تغذیه سرطان مناسب به معنی خوردن مقدار غذای کافی برای جذب مواد مغذیدر مبارزه با سرطان است. مواد مغذی شامل پروتئین، چربی، کربوهیدرات، آب، ویتامین ها و مواد معدنی میباشد.
۲۰ نکته مهم در تغذیه بیماران سرطانی
- سعی کنید در طی روز ۳ وعده اصلی و ۳ میان وعده در رژیم غذایی بیماران سرطانی قرار دهید، وعده های غذایی در حجم کم و دفعات زیاد برای این بیماران توصیه میشود.
- در طول روز ۶ تا ۸ لیوان آب و آبمیوه های طبیعی را در برنامه غذایی بیماران سرطانی بگنجانید.
- بهتر است بجای غلات تصفیه شده در رژیم غذایی بیماران سرطانی از غلات سبوس دار مثل سنگک استفاده نمایید.
- مصرف انواع پلو های مخلوط با حبوبات نظیر عدس و لوبیا نسبت به مصرف برنج سفید در تغذیه بیماران سرطانی ارجحیت دارد.
- مصرف میوه ها و سبزیجات قرمز رنگ مثل انگور قرمز، انار، خرمالو، گوجه فرنگی، کلم بنفش، هویج و … که رنگدانه های زیادی دارند در غذای بیماران سرطانی توصیه میشود.
- استفاده از سبزیجات خانواده سیر در غذای بیماران سرطانی در حد متعادل توصیه میشود.
- تهیه انواع جوانه های خانگی مثل جوانه گندم و ماش به صورت تازه و خشک شده یا آسیاب شده همراه با سالاد و یا انواع غذاها مثل سوپ و آش میتواند در تامین مواد مغذی غذای بیماران سرطانی میتواند مفید باشد.
- در طول روز از غذاهای پر پروتئین مثل شیر و تخم مرغ در رژیم غذایی بیماران سرطانی استفاده کنید.
- فراورده های لبنی پروبیوتیک یا کفیر را در تغذیه بیماران سرطانی بگنجانید، زیرا این مواد به عملکرد بهتر دستگاه گوارش در این بیماران کمک میکند.
- از تخم مرغ در انواع غذاهای آب پز و کاملا پخته و یا بر روی سالاد ها استفاده نمایید.
- مصرف گوشت قرمز را در رژیم غذایی بیماران سرطانی محدود کرده و بیشتر از گوشت ماهی و گوشت ماکیان در غذای آنها استفاده کنید.
- در صورتی که بیمار به کم خونی مبتلا است به همراه وعده های غذایی از آبلیموی طبیعی و آب مرکبات استفاده نمایید.
- از مغذها و دانه هایی نظیر گردو، بادام، پسته، کنجد و … در برنامه غذایی بیمار سرطانی استفاده نمایید. میتوانید این مواد را به صورت پودر شده به غذاهای آنان اضافه نمایید.
- از مصرف انواع روغن های جامد در تغذیه بیماران سرطانی بپرهیزید، به جای آن از روغن های مایع (ترجیحا زیتون و یا کانولا) استفاده کنیدمصرف انواع غذاها به صورت آب پز و بخار پز توصیه میشود.
- مصرف قند و شکر را در رژیم غذایی بیماران سرطانی محدود نمایید، بجای این مواد میتوانید از شیرینی های طبیعی مثل انجیر، توت خشک، کشمش و خرما خشک استفاده نمایید.
- از مصرف غذاهای پر ادویه، شور، تند و یا ترش بپرهیزید.
- از ادویه هایی نظیر زردچوبه، زنجبیل و دارچین را در تغذیه بیماران سرطانی در حد متعادل استفاده نمایید.
- روزانه حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی داشته باشید.
توصیههای تغذیه برای بیماران سرطان متفاوت است !
توصیه در مورد خورد و خوراک و طرز غذا خوردن به بیماران سرطان و افراد سالم بسیار متفاوت است. این گوناگونی توصیهها گاهی بیماران سرطان را گیج میکند. چون ممکن است برخلاف آنچه تاکنون شنیدهاند باشد. توصیههای تغذیهای بیشتر بر خوردن زیاد میوهها، سبزیها و نانها و بنشنهای سبوسدار تأکید دارند؛ همراه با مقدار متعادلی گوشت و فراوردههای لبنی؛ و پرهیز از چربی، قند، الکل و نمک. اطلاعات و نکات بیشتر درباره این توصیهها در بخش پس از پایان درمان آمده است.
توصیههای تغذیهای برای بیماران سرطای بیشتر بر صرف غذاهای پرکالری که پروتئین زیاد دارند متمرکز میشود. توصیهها میبایست خوردن بیشتر شیر، خامه، پنیر و تخممرغ پخته را در بر گیرد. توصیههای دیگری برای افزایش مصرف سسها و عصاره گوشت یا تغییر روش آشپزی برای استفاده بیشتر از کره، مارگارین یا روغن وجود دارد. توصیههای تغذیهای، گاهی به شما میگویند غذاهای با فیبر بالا کمتر بخورید چون ممکن است به مشکلاتی چون اسهال و زخم دهان، دامن بزنند.
توصیههای تغذیهای به بیماران سرطان متفاوت هستند زیرا برای بازیابی توان خود و پایداری در برابر تأثیراتی که از سرطان و درمانش میگیرید، طراحی شدهاند. وقتی سالم هستید خوردن غذا در حد دریافت مواد غذایی که نیاز دارید چندان اهمیتی ندارد و مشکلی ایجاد نمیکند. اما وقتی تحت درمان هستید این امر به گرفتاری تبدیل میشود بهخصوص زمانیکه دچار عوارض جانبی میشوید یا حالتان خوب نیست.
خود را برای درمان سرطان آماده کنید .
تا زمانیکه درمان شما شروع نشود نخواهید دانست دقیقاً به چه عوارض جانبی دچار میشوید یا چه احساسی خواهید داشت. یک راه برای آمادگی این است که درمان خود را دورهای ببینید که باید اعتماد به نفس خودتان را تقویت کنید و بهبود یابید. چند راه دیگر برای آمادگی :
مثبت فکر کنید .
- بسیاری از افراد مشکلی در خورد و خوراک خود ندارند یا مشکل کمی دارند. اگر شما مشکلی دارید، ممکن است چندان حاد نباشد و بیشتر این عوارض پس از پایان درمان از بین میروند. همچنین داروهای جدیدی هستند که در مهار عوارض جانبی بسیار خوب عمل میکنند.
- داشتن رویکرد مثبت، بازگو کردن احساسات، کسب اطلاعات کافی از سرطان و درمان آن و برنامهریزی برای فائق آمدن بر مشکلات، همه و همه کمک میکنند نگرانی و اضطراب
- کاهش یابد، احساس تسلط بیشتری کنید، و اشتهای بهتری داشته باشید.
- حتی اگر در خوردن مشکل داشته باشید، روزی میرسد که خوردن باز هم برایتان لذتبخش میشود.
برنامه غذایی سالم تدارک ببینید .
- برنامه غذایی سالم برای اینکه بدن به بهترین شکل کار کند حیاتی است. این موضوع برای بیماران سرطان اهمیت بیشتری دارد.
- اگر پیشاپیش برنامه غذایی سالمی داشتهاید با دستی پر درمان میشوید. به شما کمک میکند نیروی خود را حفظ کنید، از متلاشی شدن بافتهای بدن جلوگیری کنید، بافتها را بازسازی کنید و قدرت دفاعی خود را در برابر عفونتها حفظ کنید.
- افرادی که خوب میخورند بهتر از پس عوارض جانبی برمیآیند. گاهی حتی تحمل میزان بیشتری از هر درمان را دارید. مثلاً میدانیم که اگر بیمار خوش خوراک باشد و به میزان کافی کالری و پروتئین در برنامه خود گنجانده باشد، برخی از روشهای درمان خیلی مؤثرترند.
- از امتحان کردن غذاهای تازه نترسید. برخی از چیزهایی که پیش از این دوست نداشتهاید گاهی در حین درمان به دهانتان مزه میکند.
برنامهریزی کنید .
- انبار و فریزر را از خوراکیهای دلخواه خود پر کنید تا مجبور نشوید زیاد به خرید بروید. خوراکیهایی را جا بدهید که میدانید وقت ناخوشی هم میتوانید بخورید.
- غذاهایی که راحت درست میشوند و آماده کردن نمیخواهند یا آماده کردن آنها آسان است نگه دارید، از جمله پودینگ، کره بادام زمینی، ماهی تن، پنیر و تخم مرغ.
- کمی آشپزی کنید و در بستههایی به اندازه یک وعده فریز کنید.
- با دوستان یا خانواده صحبت کنید تا به شما در خرید و آشپزی کمک کنند. یا از آنها بخواهید بر این کارها نظارت کنند.
از نگرانیهایی که دارید و انتظاراتی که باید داشته باشید با یک کارشناس تغذیه رسمی صحبت کنید. او راهی پیش پای شما میگذارد یا در برنامهریزی وعدههای غذایی کمکتان میکند. در فهرست خرید خوراکیهایی را بگنجانید که احتمال ابتلای شما به عوارض جانبی مثل یبوست یا تهوع را کاهش میدهند. بپرسید که بیماران سرطان دیگر از چه کارهایی نتیجه گرفته اند.
